Dhammada.net

เทคนิคการเข้าฌานในแต่ละขั้น

จะให้เข้าฌานง่าย อย่าไปคิดเพิ่มวิตกวิจารครับ มันจะยิ่งเข้ายาก
ให้มีวิตกคือตรึกนึกอย่างสบายๆ ถึงอารมณ์อันใดอันหนึ่งที่เราถนัดอย่างต่อเนื่อง
เช่นรู้ลมหายใจ ก็รู้ไปอย่างสบายๆ ธรรมดาๆ
มีสติพอดีๆ อย่าให้แข็งเกินไปเพราะจิตจะกระด้างไม่เข้าฌาน
อย่าให้อ่อนเกินไปเพราะจะเคลิ้ม
หากประคองสติให้พอดีๆ ได้อย่างต่อเนื่อง ในอารมณ์อันเดียวนั้น (เอกัคคตา)
จนจิตเกิดวิจาร คือจิตเคล้าเคลียอยู่กับอารมณ์(เช่นลมหายใจ) โดยเราไม่ได้ตั้งใจ
แต่จิตเขาเคล้าเคลียของเขาเองด้วยความคุ้นชินและพอใจ(มีฉันทะ)
จิตจึงจะปรุงปีติสุขขึ้นมาครับ
อันนี้บัญญัติเรียกว่าปฐมฌาน

เมื่อจิตเกิดปีติสุขแล้ว ให้เปลี่ยนสติมาระลึกรู้ปีติสุขที่เกิดขึ้นนั้น
ทิ้งอาการเคล้าเคลียหรือตรึกนึกถึงอารมณ์เบื้องต้นที่ทำมา
ทำความรู้ตัวขึ้นภายในอีกชั้นหนึ่งว่า แม้ปีติสุขก็เป็นสิ่งที่ถูกรู้
จิตผู้รู้อันเป็นธรรมอันเอกนั้น ดำรงอยู่ต่างหากจากปีติสุข
อันนี้คือทุติยฌาน

ปีติอันเป็นของหยาบ หวือหวาก็จะดับไป
จิตจะเหลือเพียงความสุขอันประณีตเป็นเครื่องระลึกของสติ
ในขณะที่จิตรู้ความสุขนั้น ตัวจิตเองจะเป็นอุเบกขา หรือเป็นกลางต่อความสุขอีกชั้นหนึ่ง
อันนี้คือตติยฌาน

แล้วจิตก็จะเห็นความสุขนั้นดับไป เหลือเพียงความว่างๆ ในจิตใจ
จิตมีสติอันบริสุทธิ์ เป็นกลางวางเฉย รู้ความว่างนั้นอยู่
อันนี้คือจตุตถฌาน

หากมีอารมณ์แปลกปลอมแม้เพียงเล็กน้อยผ่านมา
สติจะเห็นได้ชัดเจนถึงสิ่งแปลกปลอมนั้น
เห็นเหมือนแขกที่จรมาจรไป เกิดแล้วดับไป
ส่วนจิตผู้รู้ก็ไม่เข้าไปก้าวก่ายอารมณ์ คงทำตัวเป็นเพียงผู้สังเกตการณ์ที่ดีเท่านั้น

ฌาน 4 ที่พระพุทธเจ้าสอน จึงไม่ใช่ฌานเพื่อการเสพสุขอย่างเดียว(จะเสพก็ได้)
แต่เป็นฌานที่เป็นไปเพื่อความมีสติสัมปชัญญะ
เป็นไปเพื่อจิตที่เป็นสัมมาสมาธิ พร้อมที่จะดำเนินวิปัสสนาต่อไป

โดย คุณ สันตินันท์ (นามปากกาของหลวงพ่อปราโมทย์ก่อนบวช)

เมื่อวันที่ 9 เม.ย. 2542

เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

การพิจารณาธรรมมี 2 ระดับ

เรื่องการพิจารณานั้นมันมี 2 ระดับครับ

ระดับแรก เป็นขั้นที่เราจงใจพิจารณา เป็นการน้อมนึกเอา
เช่นน้อมนึกพิจารณากาย เวทนา จิต ธรรม เป็นไตรลักษณ์
หรือพิจารณาลงไปที่สิ่งที่เรายึดถือ ว่าเป็นไตรลักษณ์
ขั้นนี้เป็นอุบายวิธีอบรมจิต ให้รู้จักวางเสียบ้างชั่วขณะ
เพื่อรวมสงบเข้ามาภายใน (เป็นการทำสมถะ)
เมื่อจิตรวมลงแล้ว หากจิตพอใจจะสงบ
มันจะไปสงบตัวอยู่เฉยๆ เป็นการพักผ่อนในภูมิของสมถะ
หรือมันอาจจะดำเนินวิปัสสนาอันเป็นระดับถัดไปก็ได้
แต่หากมันรวมแล้ว ไปค้างคานิ่งเฉยอยู่เพียงนั้นทุกที
ไม่ใช่การพักผ่อนในภูมิสมถะเป็นครั้งคราว
ก็อาจจะต้องพิจารณาจิตและอารมณ์ภายในต่อไปอีก
เพื่อไม่ให้ไปติดอยู่เพียงแค่นั้น

ระดับที่ 2 เป็นการดำเนินเองของจิตที่รวมลงเป็นสัมมาสมาธิแล้ว
คือจิตเขาจะพิจารณาแยกรูปนาม หรืออารมณ์ที่จิตไปรู้ไปเห็นโดยอัตโนมัติ
เหมือนที่จิตผมวิ่งออกไปพิจารณามูลสุนัขจนกระจายออกเป็นอนัตตา
หรือบางครั้งจิตก็รู้อารมณ์ภายใน พิจารณาแยกแยะอารมณ์ภายในลงเป็นไตรลักษณ์
ขอย้ำตรงที่ว่า จิตเขาดำเนินเอง ไม่ใช่เราจงใจพิจารณา
หลวงพ่อพุธ ฐานิโย ท่านจึงสอนว่า
“วิปัสสนาแท้เริ่มที่หมดความจงใจ”
ในขั้นนี้ เราไม่สามารถจงใจกระทำอะไรต่อไปได้หรอกครับ 

โดย คุณ สันตินันท์ (นามปากกาของหลวงพ่อปราโมทย์ก่อนบวช)

เมื่อวันที่ 11 ส.ค. 2542

เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

เรื่องของจิตกับใจ

ผมเคยสงสัยว่า จิต มโน วิญญาณ ต่างกันอย่างไร

สำหรับในแง่การปฏิบัติแล้วทั้งหมดนั้นคือธรรมชาติรู้เหมือนกัน แต่ต่างหน้าที่กัน
จิต เป็นตัวที่รู้แล้วคิด นึก ปรุงแต่ง และเสวยอารมณ์ได้
มโน เป็นเครื่องมือรู้ความคิดนึกปรุงแต่ง เช่นเดียวกับตาเป็นเครื่องมือรู้รูป
วิญญาณ เป็นสื่อที่จะให้จิตรู้อารมณ์ทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ
เป็นความหยั่งรู้ลงในแต่จะทวารนั้น

จะเห็นว่าเวลาสอนธรรม พระพุทธเจ้าไม่ทรงใช้คำสับที่กันเลย เพราะมันไม่เหมือนกันทีเดียว
เช่นทรงสอนว่า ให้ทำจิตให้ผ่องแผ้ว (เพราะจิตมันเป็นตัววุ่นวาย)
ท่านไม่เคยสอนว่าให้ทำมโนหรือใจ และทำวิญญาณให้ผ่องแผ้ว
ท่านสอนว่าธรรมทั้งหลายมีใจเป็นใหญ่ เป็นประธาน ท่านไม่เคยสอนว่าจิตเป็นใหญ่ เป็นประธาน
ท่านสอนว่าจิตหลุดพ้น ท่านไม่เคยพูดว่าใจหลุดพ้น หรือวิญญาณหลุดพ้น
ท่านสอนว่าวิญญาณหยั่งลงในครรภ์มารดา ไม่เคยสอนว่าจิตหรือใจหยั่งลงในครรภ์มารดา

มีแต่การภาวนาจนรู้จักจิตเท่านั้นครับ จึงจะเข้าใจได้ด้วยตนเอง
นอกนั้นเป็นเพียงการคาดคะเนเอาทั้งนั้น
ด้วยการคิดเอาบ้าง (จินตามัยปัญญา)
ด้วยการอ่านและการฟัง (สุตตมัยปัญญา)

ผมจะเล่าบางอย่างในเพื่อนฟัง เท็จจริงเอาไว้พิสูจน์ด้วยการภาวนาเอาเองนะครับ
เวลาเรากำหนดจิตรู้อยู่ที่จิตนั้น
พอมีเสียงกระทบหู ทีแรกอาจจะไม่ได้ยินเพราะไม่มีวิญญาณทางหู เนื่องจากจิตวิญญาณอยู่ที่ใจ
ต่อมาพอมีวิญญาณทางหูเพราะจิตไหวตัวออกรับรู้ทางหู
ก็จะได้ยินเสียง แต่ไม่รู้ว่านั่นคือเสียงและเสียงอะไร
ถึงตอนนี้ความจำได้หมายรู้ก็จะบอกกับจิตว่า นั่นคือเสียง และเป็นเสียงอะไร
ตรงที่สัญญาทำงานนี้เอง ใจคือมโนเป็นตัวรับทราบก่อน
เพราะมันเป็นเครื่องมือของจิตในการรับรู้ธรรมารมณ์
จากนั้นความคิดก็เกิดขึ้น มโนหรือใจก็รับความคิดเข้าสู่จิตอีก
ตรงนี้ภาวนาแล้วจะเห็นละเอียดยิบเลย และซับซ้อน และเร็วมาก
กว่าเราจะรู้ว่าตอนที่นั่งภาวนาแล้วมีเสียงตุ๊กแกร้องนั้น
จิต มโน วิญญาณ ทำงานเชื่อมโยงกันอุตลุดเลย
ร่วม 10 กว่าขั้นตอนแต่ไม่ถึง 20 ขั้นตอน แต่ถ้าจิตสงบพอ และสติไวพอก็พอจับได้

โดย คุณ สันตินันท์ (นามปากกาของหลวงพ่อปราโมทย์ก่อนบวช)

เมื่อวันที่ 15 พฤษภาคม 2541

เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

เริ่มจากรู้รูปนาม สู่โสดาบัน จนทำลายผู้รู้

 ในชั้นเริ่มแรกเราไม่สามารถเห็นรูปนามทุกขณะจิตได้หรอกครับ
เอาแค่ว่าให้รู้ว่าอันไหนรูป อันไหนนาม
ส่วนนามก็รู้ว่า จิตกับเจตสิกธรรมมันต่างกัน ทำหน้าที่ต่างกัน
ถ้าจำแนกจิตกับเจตสิกอันเป็นธรรมต่างกันที่เกิดดับด้วยกันได้
แล้วระลึกรู้กาย เวทนา จิต ธรรม
จะพบว่าไม่มี ความเป็นตัวเรา ในสิ่งที่ถูกรู้เลย
กายก็เป็นเพียงก้อนธาตุ เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เป็นสิ่งเกิดๆ ดับๆ
ตัวของมันโดดๆ ไม่มีการประกาศว่าเป็นตัวตนเลย
แต่เมื่อใดธรรมเหล่านี้สมคบทำงานร่วมกัน
ความเห็นว่าเป็นตัวเรา ก็จะเกิดขึ้น
เพราะเกิดจากจิตไปหลงตามความคิดปรุงแต่งเท่านั้นเอง

เมื่อจิตเห็นความไม่มีตัวตนมากเข้าๆ
ถึงจุดหนึ่งจิตก็จะตัดสินด้วยปัญญา
สักกายทิฏฐิ วิจิกิจฉา สีลลพพตปรามาส ก็จะขาดไปพร้อมกัน

แม้ในขั้นที่เป็นพระโสดาบันแล้ว
จิตก็ยังไม่มีความสามารถที่จะรู้ความเกิดดับได้ทุกขณะจิต
ก็ต้องเพียรรู้ความเกิดดับนั้นต่อไป
จะรู้ได้มากขึ้น ละเอียดขึ้นเป็นลำดับๆ ไป
ในขณะที่เผลอสตินั้น จิตจะยึดว่าจิตเป็นตัวตน
แต่ถ้ามีสติเมื่อใด มองดูสิ่งใดสิ่งนั้นก็ไม่เป็นตัวตน

จิตจึงค่อยเรียนรู้ไปตามลำดับว่า ความยึดว่าจิตเป็นตัวตน ยังมีอยู่
แต่ความเห็นว่า จิตเป็นตัวตน ไม่มีอยู่
และไม่ว่าจะมองอย่างไร จิตก็ยังเป็นจิตอยู่นั่นเอง

ปฏิบัติมากเข้าๆ ก็เริ่มจะเห็นร่องรอยอะไรบางอย่างว่า
ที่จริงจิตที่เราเรียกว่า จิตผู้รู้ (หรือธรรมอันเอกเป็นเครื่องมือที่ใช้มานั้น) ก็ไม่ใช่จิต
แต่มันเป็นเพียงสภาวะอันเกิดจากการประชุมกันของนามขันธ์
คือเวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ เท่านั้น
นามขันธ์ต่างก็ทำหน้าที่ประกอบกัน จนรู้สึกเกิดเป็น”จิตผู้รู้” ขึ้นมา
(เหมือนธาตุ 4 ประชุมกันแล้วมีสัญญาหมายรู้ว่าเป็น “กาย” ขึ้นมา)
แท้จริง จิตก็ไม่ใช่จิต ความยึดในจิตก็จะดับสลายไป
เพราะเห็นแล้วว่า จิตผู้รู้ที่เรายึดว่าเป็น จิตเรา นั้น
คือการประชุมกันของนามขันธ์ เท่านั้นเอง
อันนี้ เป็นการกระจายนามขันธ์ชั้นในสุดออกอีกทีหนึ่ง เพื่อทำลายอุปาทานในจิต

ที่เล่าก็เพราะต้องการบอกว่า
เมื่อใช้ จิตผู้รู้ ในการไปรู้ความเกิดดับของรูปนามมากพอแล้ว
จนจิตมีแต่ว่าอิ่มตัว รู้ สงบ เบิกบาน ผ่องใส เต็มที่แล้ว
ก็ถึงเวลาจะต้องทำลาย จิตผู้รู้ทิ้ง ต่อไป
อย่ายึดตัว จิตผู้รู้ เอาไว้อีก
แต่ตอนนี้ อย่าเพิ่งให้ความคิดล้ำหน้า
ไปทิ้งเรือเสียก่อนจะถึงฝั่งนะครับ

โดย คุณ สันตินันท์ (นามปากกาของหลวงพ่อปราโมทย์ก่อนบวช)

เมื่อวันที่ 24 พ.ค. 2542

เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

การทำสมาธิในชีวิตประจำวัน

การทำสมาธิในชีวิตประจำวันมี 2 ลักษณะครับ
อย่างแรกเป็นการเอาจิตจดจ่อรู้งานที่ทำอย่างต่อเนื่อง ไม่วอกแวกไปที่อื่น
อันนี้เป็นหลักการทำสมถะแท้ๆ อย่างหนึ่ง
อีกอย่างหนึ่งเป็นสภาพที่จิตตั้งมั่น รู้อารมณ์ด้วยจิตที่เป็นกลาง ไม่ส่งกระแสวิ่งตามอารมณ์ไป
อันนี้เป็นหลักของการทำวิปัสสนา อีกอย่างหนึ่ง

ถ้าเราทำงานที่ไม่ต้องใช้ความคิด เช่นการปั่นสามล้อ การทำนา
เราสามารถทำสมาธิทั้งสองประเภทนั้นได้ครับ
แต่ถ้าเราต้องทำงานที่ใช้ความคิด ต้องจดจ่อกับงาน
ในขณะที่จิตมีสติจดจ่อกับงาน เราทำได้แค่อย่างแรกเท่านั้น

แต่ไม่ใช่ว่า คนที่ทำงานความคิดจะทำวิปัสสนาในชีวิตประจำวันไม่ได้
หากเราหัดอ่านจิตอ่านใจตนเองให้ชำนาญอยู่เสมอๆ
เวลาที่เราจดจ่อทำงานนั้น หากเกิดสิ่งแปลกปลอมขึ้นกับจิต
เช่นความเครียด ความเบื่อหน่าย ความเกียจคร้าน
ความอยากให้งานเสร็จ และ ความดีใจที่งานใกล้เสร็จ เป็นต้น
เราจะรู้ทันสิ่งแปลกปลอมนั้นทันที แล้วสามารถปล่อยวางมันออกไป
เหลือแต่การทำงานล้วนๆ ซึ่งก็จะได้งานที่มีคุณภาพดีครับ

ดังนั้น แม้เราจะทำงานความคิด เราก็สามารถดำเนินสมถะ สลับกับวิปัสสนาไปได้เรื่อยๆ
พองานเสร็จ หรือได้เวลาพัก เราก็กลับมาอยู่กับความรู้ตัว
อ่านจิตอ่านใจของตน ทำวิปัสสนาจริงจังต่อไป
หรือในระหว่างเดินทางไปทำงาน และเดินทางกลับบ้าน
ก็พยายามใช้เวลาช่วงนี้ อ่านจิตใจให้สม่ำเสมอไว

ผมเห็นว่า การทำงานความคิด และการใช้ชีวิตในเมือง
ไม่ได้เป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติสมาธิภาวนา ทั้งที่เป็นสมถะและวิปัสสนา
และไม่เป็นอุปสรรคต่อการบรรลุมรรคผลขั้นต้นๆ ด้วย

คุณมีความคิดที่ดีงามแล้วครับ
ที่จะพยายามปฏิบัติธรรมในชีวิตประจำวันให้ได้
เพียงแต่ผมอยากฝากเพิ่มเติมนิดเดียวว่า
เราไม่ได้ปฏิบัติเพื่อพยายามปล่อยวางอารมณ์ต่างๆ นะครับ
แต่เราปฏิบัติเพื่อรู้อารมณ์และสภาพธรรมที่กำลังปรากฏตามความเป็นจริง
ถ้าจิตรู้จริงแล้ว จิตเขาปล่อยวางของเขาเอง
ความพยายามจะปล่อยวางนั้น ไม่ควรกระทำหรอกครับ

โดย คุณ สันตินันท์ (นามปากกาของหลวงพ่อปราโมทย์ก่อนบวช)

ณ วันที่  27 มี.ค. 2542

เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่

ความเป็นเรา

ในร่างกายจิตใจเรานี้ ถ้าสังเกตให้ดีจะเห็นว่า
มีความรู้สึกอยู่หย่อมหนึ่ง ที่มันรู้สึกว่าคือ “ตัวเรา”
“เรา” นั้น เป็นผู้คิด ผู้นึก ผู้ตัดสิน ผู้เสพย์อารมณ์ต่างๆ
สิ่งนี้แหละครับ ที่บัญญัติกันว่า “จิต”
มันคือคนที่พูดแจ้วๆ ตลอดเวลา คอยตัดสินว่าอันนั้นดี อันนี้ไม่ดี
เวลามันไปรู้อะไรเข้า มันก็เกิดความชอบและความชังขึ้นมา

ลองทำใจสบายๆ แล้วทำสติระลึกรู้เข้าไปที่ ความรู้สึกว่าเป็นตัวเรา ดูสิครับ
ปุถุชนกับพระโสดาบันนั้น ความรู้สึกตรงนี้จะต่างกันมาก
เพราะปุถุชนถ้าดูเข้าไปที่ความรู้สึกนี้ จะรู้สึกชัดเจนเลยว่า มันเป็น “เรา”
แต่พระอริยบุคคลตั้งแต่พระโสดาบันขึ้นไป
เวลามองดูความรู้สึกอันนี้ จะเห็นเพียงว่า มันเป็นเพียงธรรมชาติรู้
ไม่มีความเห็นสักนิดเดียวว่ามันคือตัวเรา
แต่พระอริยบุคคลที่ไม่ใช่พระอรหันต์นั้น
ในเวลาเผลอ ก็ยังยึดความรู้สึกอันนี้ว่าเป็น เรา
เรียกว่าบริสุทธิ์เพียงความเห็นเท่านั้น เอาเข้าจริงยังยึดมั่นถือมั่นจิตอยู่

พูดให้มีศัพท์แสงสักหน่อยก็กล่าวได้ว่า ความรู้สึกว่าเป็น “เรา” นั้น
มันคือจิตที่ประกอบด้วยสักกายทิฏฐิ นั่นเอง
ลำพังจิตที่เป็นเพียงผู้รู้อารมณ์ล้วนๆ นั้น มันไม่มีความเป็นเรามาแต่แรกแล้ว
แต่อาศัยความคิด หรือสังขารขันธ์ต่างหาก เข้าไปแทรกปน
จนจิตก็หลงเชื่อตามความคิดไปว่า นี่แหละคือตัวเรา

เพราะยึดว่าจิตเป็นเรานี้เอง
ผู้ปฏิบัติจึงมีความพากเพียรเจริญสติปัฏฐานเพื่อออกจากทุกข์
ถ้าจิตไม่เป็นเรา จิตจะจมทุกข์จนตายไป มันก็เรื่องของจิตสิครับ
แต่เมื่อใดจิตเข้าถึงภาวะที่ปล่อยวางความยึดจิตชั่วขณะ
จิตเองกลับวางขันธ์ 5 ลง แม้ขันธ์จะเป็นทุกข์ จิตก็ไม่เอาด้วย
เพราะกระทั่งจิต ยังไม่ยึดจิตเอง จิตจะไปยึดขันธ์มาทำไมกันอีก
มันจึงเกิดภาวะว่าง อิสระ หมดงานที่จะต้องทำ และมีความบรมสุขจริงๆ

โดย คุณ สันตินันท์ (นามปากกาของหลวงพ่อปราโมทย์ก่อนบวช)  

เขียนไว้เมื่อ 10 มิ.ย. 2542

เว็บไซต์ Dhammada.net
เป็นเว็บไซต์ที่ได้รับการอนุญาตจาก หลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช วัดสวนสันติธรรม ให้สามารถดำเนินการถอดข้อความพระธรรมเทศนาในลักษณะข้อความสั้นได้ ตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๕๓

ชี้แจงการรับกิจนิมนต์ของหลวงพ่อปราโมทย์ ปาโมชฺโช ที่นี่

สมัครเป็นสมาชิกเพื่อรับแจ้งข่าวสารและธรรมะทุกวันจาก Dhammada.net ได้ ที่นี่

ติดตั้ง Dhammada Application for Android ที่นี่

คู่มือการใช้งาน อ่านได้ ที่นี่